Chikungunya Ateşi, etkeni taşıyan sivrisineklerin sokmasıyla bulaşan viral bir hastalıktır. Hastalık etkeni olan Chikungunya virüsü, Togaviridaeailesinin Alphaviruscinsinde yer alır.

Chikungunya Ateşi Hangi Yollarla Bulaşır?

Sivrisinekler yoluyla bulaş: Chikungunya Ateşi, sıklıkla virüs ile enfekte olan Aedes aegypti ve Aedes albopictus cinsi sivrisineklerin sokması ile insanlara bulaşır.Chikungunya virüsü bulaşmış kişiler, viremi döneminde (kanda virüsün bulunduğu dönemdir, ilk semptomların ortaya çıkmasından itibaren 2-6 günlük süredir) Aedessivrisinekleri ile enfeksiyonu başka kişilere bulaştırabilirler.

Enfekte kan ürünleriyle bulaş:Bu yolla bulaş teorik olarak mümkündür fakat bilimsel olarak gösterilmemiştir.

Anneden bebeğe bulaş: Doğum sırasında bulaş çok nadir olarak görülmektedir.

Chikungunya Ateşi İnsandan İnsana Bulaşır mı?

Hastalık, kişiden kişiye doğrudan bulaşmaz.

Chikungunya Ateşi Hayvanlarda Görülür mü?

Maymunlar (örn. primatlar) da insanlar gibi enfekte olabilirler. 

Chikungunya Ateşi Hangi Bölgelerde Görülür?

Chikungunya hastalığı Afrika, Asya, Avrupa, Hindistan ve Pasifik adalarında görülmektedir. 2013 yılı sonlarında Chikungunya Ateşi Amerika’da ilk kez Karayip Adaları’nda görülmüştür. Ülkemizde nadiren yurt dışı kaynaklı vakalar görülmektedir.

Kimler Risk Altındadır?

Endemik bölgelerde yaşayan veya bu bölgelere seyahat eden kişiler hastalığın bulaşması açısından risk altındadırlar. Hastalık vektörünün olduğu bölgelerde bulaşma riski vardır.

Chikungunya Ateşinin Belirtileri Nelerdir?

Hastalığın kuluçka süresi ortalama 4-8 gündür (minimum-maksimum süre 2-12 gün). En yaygın görülen belirtiler ateş ile birlikte görülen eklem ağrısıdır. Diğer yaygın belirtiler; kas ağrısı, baş ağrısı, bulantı, halsizlik ve cilt döküntüsüdür. Eklem ağrısı genellikle birkaç gün sürer, ancak bazen birkaç ay ve yıllarca sürdüğü görülebilir. Nadiren göz, nörolojik, kalple ilişkili komplikasyonlar, gastrointestinal şikayetler görülebilir.

Chikungunya Ateşinin Tanısı Nasıl Konulur?

Hastalık tanısı; klinik örneklerde yapılan laboratuvar testleri ile konur. 

Chikungunya Ateşi Nasıl Tedavi Edilir?

Hastalığa spesifik bir tedavi yoktur. Tedavisi öncelikle semptomlara (ağrı kesici, ateş düşürücü kullanımı, sıvı takviyesi gibi) yöneliktir.

Chikungunya Ateşi Öldürücü Müdür?

Hastalığa bağlı ciddi komplikasyonlar nadiren görülür, fakat yaşlı hastalarda ölüme neden olabilir.

Hastalık Vektörünün Özellikleri Nedir?

Hastalık vektörü olan Aedes aegyptive Aedes albopictus, durağan sularda, çiçek saksıları, atılan araç-lastiklerindeki su birikintileri v.b. vektör üreme alanlarında bulunurlar. Sıklıkla sabah erken saatlerde ve öğleden sonra olmak üzere daha çok gündüz beslenirler. Aedes cinsi sivrisinekler daha çok tropikal ve subtropikal bölgelerde bulunurlar. Ülkemizin bazı bölgelerinde bu cins sivrisineklerin bulunduğu bilinmektedir.

Chikungunya Ateşinden Korunmak İçin Herhangi Bir Aşı Mevcut Mudur?

Hastalıktan korunmaya yönelik bir aşı bulunmamaktadır.

Chikungunya Ateşinden Korunmak İçin Hangi Önlemler Alınabilir?

Hastalıktan korunmanın en önemli yolu sivrisinek sokmalarından korunmaktır. Hastalık vektörünün ülkemizde de görüldüğü bilindiğinden, hastalığın ülkemizde yayılımını önlemek için aşağıdaki önerilere uyulması tavsiye edilir. 

Hastalıktan korunmada temel yaklaşım sivrisinek sokmalarından korunmaktır. Hastalığın görüldüğü ülkeleri seyahat edecekler için öneriler:

Seyahat öncesi;

• Chikungunya Ateşiiçin riskli ülkeler, Seyahat Sağlığı Merkezlerinden veya 444 77 34 numaralı Seyahat Sağlığı Hattından ücretsiz öğrenilebilir.
• Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Seyahat Sağlığı Merkezlerindeki hekimler seyahat edilecek ülkenin şartları ve sağlık koşulları hakkında başvuranlara danışmanlık hizmeti vermektedir.

Seyahat esnasında;

Chikungunya Ateşiiçin riskli ülke/bölge ziyaretlerinde sivrisinek sokmalarından korunma önlemlerine uyulması önerilir:

• Sivrisinek sokmalarından korunmak için uzun kollu gömlek ve pantolon gibi vücutta açık yer kalmayacak şekilde mümkün olduğunca kapalı kıyafetlerin giyilmesi tercih edilmelidir. 
• Konaklamak ve dinlenmek amacıyla kliması olan kapalı yerlerde veya kapı ve pencerelerinde sineklik olan yerlerde kalınmalıdır. Eğer gece dışarıda kalınacaksa cibinlik altında uyunması önerilmektedir. 
• Gebe ve emziren kadınlar, güvenliği kanıtlanmış, Bakanlığımızdan ruhsatlı ve onaylı repellentler (sivrisinek kovucular) kullanmalıdır. 
• Bu ürünler, mutlaka kullanma talimatı doğrultusunda uygulanmalıdır. 
• Bebek ve çocuklarda kullanmadan önce mutlaka ürünün kullanma talimatı incelenmeli ve önerilen yaş gruplarında kullanılmasına dikkat edilmelidir. 
• 2 aydan küçük çocuklarda repellent kullanılmamalıdır. 
• Repellentler çocukların elleri, gözleri ve ağızları ile varsa ciltteki kesilere uygulanmamalıdır. Yetişkinler repellenti kendi ellerine sıktıktan sonra ellerini sürerek çocukların yüzlerine uygulamalıdır. 
• Güneş koruyucu kullanılacaksa önce güneş koruyucu kullanılmalı, sonrasında repellent kullanılmalıdır. 
• Bebek ve çocuklara kollarını ve bacaklarını örten giysiler giydirilmelidir. 
• Bebeklerin ve çocukların korunması amacıyla bebek arabaları ve taşımak amacıyla kullanılan araçlarda sivrisineklerden korunmayı sağlayıcı tedbirler alınmalıdır. 

Seyahat Dönüşü;

• Riskli ülke/bölge seyahat dönüşünde ani başlayan, ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, halsizlik, iştahsızlık, lenf bezlerinde şişlik, bulantı-kusma, ciltte döküntüşikâyetleri varsaderhal bir sağlık kuruluşuna başvurulması,
• Hekime seyahat edilen ülkeden bahsedilmesi,
• Chikungunya Ateşi teşhisi konmuşsa, virüsün yayılmasını engellemek için semptom başlangıcından itibaren en az bir hafta boyunca sivrisinek sokmalarından korunulması son derece önemlidir.

Hastalığın görüldüğü ülkeler/bölgeler aşağıdaki erişim linklerinden takip edilebilir.

http://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/HaberListesi/CHİKUNGUNYA

http://www.who.int/csr/don/archive/disease/chikungunya/en/

https://www.cdc.gov/chikungunya/geo/index.html

https://ecdc.europa.eu/en/chikungunya