Misafir Anne Uygulaması
Doğum öncesi ve doğumdan itibaren bebeklik ve çocukluk döneminde sağlık hizmetlerine erişilebilirlik, sağlık hizmetlerinden faydalanma, bu hizmetlerin kalitesi ve hizmet sunum ölçütlerinin benzer olması anne, bebek ve çocuk ölümlerini önleme ve sağlıklı gelişimlerini sağlamada büyük öneme sahiptir.
Günümüzde, basit tedbirler ile önlenebilir olan ve anne- bebek ölümlerine yol açabilecek birçok risk halen büyük sorun olarak karşımıza çıkabilmektedir. Ülke genelinde bazı bölgelerimizde kış aylarının olumsuz hava koşulları, ulaşımı zaman zaman imkânsız hale getirmekte ve bütün çabalara rağmen kimi zaman doğum eylemi yaklaşmış ya da başlamış olan gebelerimizin, ilgili sağlık kurum ve kuruluşlarına ulaşması mümkün olamamaktadır.
Elverişsiz hava ve yol koşulları olan yerleşim merkezlerinde ikamet eden gebelerin muhtemel doğum tarihleri yaklaştığında daha elverişli yerleşim merkezlerine nakledilerek konaklamalarının sağlanması ve hastanelerde doğumlarının gerçekleştirilmesi amacıyla Sağlık Bakanlığı Misafir Anne Uygulaması programını uygulamaya koymuştur.
Bu uygulama ile:
- Ulaşımı imkansız hale getiren iklim ve yol şartlarında yaşayan, sosyal sebeplerle doğum esnasında sağlık kurumuna erişiminde problem olabilecek gebeler ve riskli gebeler tespit edilmektedir. Akabinde, tespit edilen bu gebelerin planlanan merkezlere nakledilmesi, konaklatılması, hastane şartlarında doğumlarının gerçekleştirilmesi, doğum sonrasında anne ve bebeğin sağlık durumu uygun hale getirildikten sonra tekrar evlerine götürülmesi sağlanmaktadır.
- Sektörler arası işbirliği ile sağlık hizmetlerinin sunumunu ve erişebilirliğinin artırılması,
- Anne- bebek ölümlerini tekrar kamuoyu gündemine getirerek vatandaşların sağlık hizmetleri konusunda farkındalıklarını sağlayarak sağlık hizmetlerine talep yaratması ve bu talebin artırılması,
- Sağlık personelinin konuya tekrar dikkatlerini çekerek hizmet sunumunun güçlendirilmesi ve kalitenin artırılması,
- Topluma verilecek eğitimler ve danışmanlık hizmetleri, doğum öncesi bakım, sağlıklı doğum, doğum sonrası bakım, bebek ve çocuk izlemleri gibi ihtiyaç duyulan sağlık hizmetleri konusunda eğitim ve danışmanlık hizmetleri sunulması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda Halk Sağlığı Müdürlükleri tarafından il genelinde, il özel idaresi, meteoroloji, karayolları gibi kamu kurum ve kuruluşlarıyla iletişime geçilerek kötü hava ve yol şartlarından dolayı yıl boyunca veya yılın belirli aylarında yollarının kapanması ya da ulaşımı kısıtlı olması ihtimali olan yerleşim merkezleri tespit edilmekte, tüm yerleşim yerlerini ve karayollarını gösterir bir risk haritası oluşturulmaktadır.
Bu bölgelerdeki bebek, çocuk, gebe, loğusa gibi riskli guruplar tespit edilerek takipleri yapılmaktadır. Bu bölgelerdeki tüm gebeler muhtemel doğum tarihlerine göre sıralanmakta ve gebeliklerinin son izleminde (son ayında) doğumun nerede yapılacağının planı gebe ve yakınları ile birlikte yapılarak kesinleştirilmektedir.
Gebeye, ailesine, yakınlarına ve gerekirse muhtara hava ve ulaşım şartlarıyla ilgili riskler anlatılmaktadır. Gebeler gebelik ile ilgili tüm müdahalelerin yapılabileceği bir sağlık kuruluşuna en kısa zamanda ve risk almadan ulaşabileceği yerleşim merkezlerine davet edilmektedirler.
Son ayına girmiş olan tüm gebelerin adres ve iletişim bilgileri 112 Komuta Kontrol Merkezleri ile paylaşılmaktadır.
Daveti kabul eden gebeler muhtemel doğum tarihleri yaklaşırken konaklama merkezlerine nakledilerek burada misafir edilmekte ve doğum zamanı geldiğinde doğumları hastane ortamında gerçekleştirilmektedir. Daveti kabul etmeyenlerden ise konuyu ve riskleri anlayıp kabul ettiğine dair imzalı tutanak alınmakta ve izlemlerine devam edilmektedir.
Program kapsamında yüksek tansiyon, kalp hastalığı, şeker, tiroid, kan hastalığı vb. sistemik hastalıkları olan, çoğul gebelik, tekrarlayan düşük, erken doğum riski, kan uyuşmazlığı vb. yüksek riskli gebeler önceden tespit edilerek 2. veya 3. basamak sağlık kuruluşlarınca takip edilmeleri sağlanmaktadır.
Misafir edilen annelerin konaklama ve yemek giderlerinin sağlanması amacıyla il genelindeki tüm kamu kurum ve kuruluşlarıyla koordinasyon içinde hareket edilmekte, özellikle il ve ilçe sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları ile işbirliği yapılmaktadır.
Daveti kabul edip henüz doğumu gerçekleşmeyen gebelerin takipleri devam etmektedir. Bu kapsamda misafir edilen gebeler hastane, yakınının evi, kamu misafirhanesi, otel, motel, pansiyon vb. yerlerde misafir edilmektedir.