Delta hepatiti olarak da bilinen Hepatit D’nin etkeni ise defektif bir virus olan Hepatit Delta Virüsü (HDV)’dür. HDV’nin çoğalabilmesi için HBV’ye gereksinimi vardır.

Hepatit D’nin belirtileri nelerdir?

Halsizlik, bitkinlik, sarılık , eklem ağrısı görülmektedir.

Hepatit D nasıl bulaşır?

Perkütan yolla (iv ilaç bağımlılarında) ve kan ve faktör transfüzyonu ile bulaşmaktadır. Homo ve biseksüel yolla (rektal travma) ve maternal –neonatal bulaş riski ise düşüktür.

Hepatit D en çok kimleri etkilemektedir?

HBV enfeksiyonu riski yüksek olan gruplar; enfekte annelerden doğan bebekler, enfekte kişilerin cinsel eşleri, damar-içi ilaç bağımlıları, hemodiyaliz hastaları, kronik HBV enfeksiyonu olanlarla aynı evi paylaşanlar, kan ve vücut sıvılarıyla mesleki karşılaşma riski olan sağlık çalışanları ve bakımevi çalışanları, şeklinde sayılabilir.

Hepatit D’nin tedavisi var mıdır?

Akut hastalıkta istirahat, İkterik (Sarılık) olgularda fulminan hepatit açısından yakın izlem, Fulminan hepatit gelişirse kc transplantasyonu, Kronik hepatitin tedavisi zordur.

Hepatit D’li kişiler ne yapmalıdır?

Mutlaka doktor kontrolünde takip ve tedavisinin sürdürülmesi gerekir.

Hepatit D’den nasıl korunmalıyım?

HBV aşısı dolaylı olarak HDV enfeksiyonundan da korunmayı sağlar.

Hepatit D’nin aşısı var mı?

Korunmada özgül aşısı yoktur; HBV aşısı dolaylı olarak HDV enfeksiyonundan da korunmayı sağlar.

Hepatit D açısından kimler risk grubundadır?

HBV enfeksiyonu riski yüksek olan gruplar; enfekte annelerden doğan bebekler, enfekte kişilerin cinsel eşleri, damar-içi ilaç bağımlıları, hemodiyaliz hastaları, kronik HBV enfeksiyonu olanlarla aynı evi paylaşanlar, kan ve vücut sıvılarıyla mesleki karşılaşma riski olan sağlık çalışanları ve bakımevi çalışanları, şeklinde sayılabilir.

Çocuğunuzun Hepatit D olması durumunda ne yapmalısınız?

Mutlaka doktor kontrolünde tedavi ve takip edilmelidir.

Hamile ve emziren kişilerin Hepatit D olması durumunda ne yapılmalıdır?

Doktor takibinde olması gereken hastaların mutlaka bu konuyu danışması gerekir.

Hepatit B hastalığı, hepatit B virüsünün neden olduğu, bulaşıcı bir hastalıktır. 

Hepatit B Virüsü Nasıl Bulaşır?

En yaygın bulaşma yolları; 

• Kontrol edilmemiş kan nakli ya da kan ürünlerinin kullanımı
• Sterilize edilmemiş araçlarla tıbbi ya da diş müdahaleleri
• Anneden bebeğe doğum sırasında
• Kullanılmış enjektör paylaşımı
• Tıraş bıçağı, diş fırçası gibi eşyaların paylaşımı
• Sterilize edilmemiş araçlarla dövme ya da vücut takılarının uygulanması
• Güvenli olmayan cinsel ilişki ile bulaşabilir.

Hepatit B Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Hastalık belirti ve bulguları, erişkinlerde bebekler veya çocuklardan daha sık meydana gelir. Yetişkinlerin yaklaşık % 50’sinde hastalık etkeni olan virüsle temas ettikten 45-160 gün (ortalama, 120 gün) sonra belirtiler görülebilir. İyileşme döneminde,sarılık, iştahsızlık ve diğer belirtiler kaybolur ise de halsizlik ve yorgunluk, haftalar ya da aylarca sürebilir. 

• Halsizlik, yorgunluk
• İştahsızlık
• Bulantı, kusma 
• Karın ağrısı
• Ateş
• Baş ağrısı 
• Kas ve eklem ağrıları, artrit
• Deri döküntüleri 
• Koyu renkli idrar 
• Gözlerde ve ciltte sararma 

Hepatit B Virüs Enfeksiyonlarında Bulaştırıcılık Dönemi Ne Kadar Sürer?

Akut veya kronik hepatit enfeksiyonu olmasına bakılmaksızın bütün HBsAg pozitif insanlar bulaştırıcı olarak kabul edilirler. (Hastalığın bulaşmasından sorumlu madde (HBsAg) kan ve vücut sıvılarında belirtilerin başlamasından 2 ay öncesinden belirtilerin çıkışının sonrasına kadar olan dönemde mevcuttur).

Hepatit B Virüs Enfeksiyonlarından Korunmak Neden Önemlidir?

Akut Hepatit B Virüs (HBV) enfeksiyonu geçiren yetişkinlerin büyük bir kısmı genellikle tamamen iyileşebilir ve hastalığa karşı bağışıklık oluşur. 

Bununla birlikte akut hastalık geçiren insanların % 1-2’sinde fulminant hepatit adı verilen son derece ölümcül olan tablo gelişir.Akut HBV enfeksiyonu sonuçları ciddi olabilmesine rağmenHBV enfeksiyonu ile ilişkili ciddi sonuçların çoğu hastalığın kronikleşmesi ile gelişir. Kronik karaciğer hastalığı, siroz veya karaciğer kanseri gibi  hastalıklardan her yıl binlerce insan hayatını kaybetmektedir.

Kimler Daha Fazla Risk Altındadır?

• Hemodiyaliz hastaları 
• Organ ve kemik iliği nakli adayları ve alıcıları,
• Sık kan ve kan ürünü kullanmak zorunda kalan kişiler,
• Madde bağımlıları,
• Hepatit B taşıyıcılarının aile içi temaslılardan aşısız olanlar 
• Çok sayıda cinsel eşi olan ve para karşılığı cinsel ilişkide bulunan kişiler,
• Eşcinsel/biseksüel erkekler,
• Hepatit B dışında kronik karaciğer hastalığı olan kişiler,
• Cezaevlerinde ve ıslahevlerinde bulunan hükümlüler ve çalışanlar
• Piercing, kalıcı dövme yaptırmayı planlayan kişiler, 
• Berberler-kuaförler, manikür ve pedikürcüler
• Zihinsel engelli bakımevlerinde bulunan kişiler,
• Yetiştirme yurtlarında bulunan kişiler,
• Güvenlik personeli (asker, polis vb. arasında kan ve hasta çıkartıları ile temas riski yüksek olanlar)
• Sağlık kurumlarında çalışan temizlik elemanları, 112 acil sağlık hizmetleri personeli ile acil durum, afet ve olağandışı durumlarda görev alan Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi (UMKE) personeli ile kazalar ve afetlerde ilk yardım uygulayan kişiler,
• Hepatit B’nin yaygın olarak görüldüğü ülkelere seyahat edecek kişiler.

Hepatit B Virüs Enfeksiyonlarından Korunma Yolları Nelerdir?

• Bütün gebe kadınlara kan testi bakılarak, hepatit B virüsü taşıyan annelerin bebeklerine doğum sonrası Hepatit B Koruyucu Serumu (Hepatit B İmmünglobülin) ve hepatit B aşısı uygulanmalıdır.
• Cinsel yolla bulaşmanın önlenmesi için aşı uygulanmalıdır. Aşı uygulaması istemeyen kişiler ile aşı uygulanmış ama henüz bağışıklık sağlanmamış kişiler bağışıklık oluşuncaya kadar olan dönemde kondom kullanmalıdırlar.
• Enjektör ve cerrahi malzemelerin steril veya tek kullanımlık olmasına dikkat edilmelidir.
• Damar içi madde kullanıcıları tarafından iğne, şırınga ve diğer enjeksiyon araç-gereçleri paylaşılmamalıdır.
• Dövme, piercing, akupunktur uygulaması yapılan yerlerde tek kullanımlık steril malzeme kullanılmalıdır.
• Aile içinde hepatit B taşıyıcısı olanlar kişiler ile toplu yaşam alanlarında (yurt, askeri birlik..) kalan kişiler traş makinesi, diş fırçası, tırnak makası gibi kişisel malzemeleri ortak kullanmamalıdır.
• T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış tıbbi hizmet ya da diş sağlığı hizmeti veren kuruluşlardan sağlık hizmeti alınmalıdır.
• Ancak Hepatit B virüs enfeksiyonlarından korunmanın en etkin yolu aşılamadır.

Hepatit B Virüs Enfeksiyonlarının Tedavisi Nasıldır?

Akut HBV enfeksiyonunun özgül bir tedavisi bulunmamaktadır.Tedavi destekleyicidir.

Kronik HBVtedavisindeki amaç siroz, karaciğer yetmezliği ve karaciğer kanserine ilerlemenin önlenmesidir.Bu nedenle kronik hepatit B hastalarının, hastalık gelişimi ve tedavi seçenekleri açısından düzenli olarak takip edilmesi gereklidir. Kronik hepatit B tedavisinde kullanılan çok çeşitli ilaç seçeneği mevcuttur. Tedavi ile hastalık kontrol altına alınabilmekle birlikte virüsün vücuttan tamamen uzaklaştırılması genellikle mümkün olmamaktadır. Genel olarak tedavi hastalığın derecesine göre ağızdan alınan bir antiviral ilaçtan karaciğer nakline kadar değişiklik göstermektedir.

Hepatit B Virüs Alınma Yaşı ile Hastalık Gelişimi Arasında Nasıl Bir Bağlantı Vardır?

Hepatit B virüs enfeksiyonlarının kronikleşmesi dolayısıyla ilerleyici sonuçlar doğurması yaş ile ters orantılıdır. Anneden HBV virüsü alan bebeklerin % 90’ı, 1-5 yaş arası HBV ile enfekte çocukların ise % 30- 50’si kronik olarak enfekte olur.Yetişkinlerde kronik HBV enfeksiyonu gelişme riski yaklaşık % 5' tir. Bu nedenle bebeklik ve çocukluk dönemi aşılaması daha da önem kazanmaktadır.

Gebe Kadınlarda Hepatit Taraması Yapılmalı mıdır?

Yenidoğan bebeklerin acil temas sonrası tedavisi gerekliliğinin belirlenebilmesi için, tüm gebe kadınlara doğum öncesi HBsAg bakılmalıdır. HBV enfeksiyonu için risk altında olan kadınlar veya HBV enfeksiyonu geçiren kadınlar, doğum için hastaneye başvurdukları dönemde de tekrar test edilmelidirler.

Bebeklerde Hepatit B Aşısı Uygulama Takvimi Nasıldır?

Bebeklerde ilk dozu doğumda ilk 72 saat tercihan 24 saat içinde uygulanmalıdır.1. ayın sonunda 2. doz ve 6. ayın sonunda da 3. dozu uygulanır.

Annesi Hepatit Taşıyıcısı Olan Yenidoğan Bebeğe HBV Enfeksiyonunun Önlenmesi İçin Neler Yapılmaktadır?

Annesi hepatit B taşıyıcısı olan bebeklere, 12 saat içinde Hepatit B aşısı 1.dozu ile birlikte HBIG (Hepatit B İmmun Globulini) de uygulanmalıdır. 2.doz 1.ayın sonunda ve 3.doz 6. ayın sonunda uygulanır. Bebeğe son aşı dozundan dört-sekiz hafta sonra anti-HBs ve HBsAg testleri bakılmalıdır. Bu şekilde hem aktif (aşı ile) ve hem de pasif (Hepatit B İmmun Globulini ile) bağışıklanan bebeklerin yaklaşık % 95’inde HBV enfeksiyonlarını önlemek mümkün olmaktadır.

Bebeklerde Hepatit B Aşısı Uygulama Takvimi Nasıldır?

Bebeklerde ilk dozu doğumda ilk 72 saat tercihan 24 saat içinde uygulanmalıdır.1. ayın sonunda 2. doz ve 6. ayın sonunda da 3. dozu uygulanır.

Bebeklik Dönemi Dışında Hepatit B Aşı Uygulaması Nasıldır?

Bebeklik dönemi dışında da aşı uygulama takvimi 0-1-6 şeması şeklinde olmakla birlikte zorunlu hallerde hepatit B’nin 1. ve 2. dozu arasında en az 4 hafta, 2. ve 3. dozu arasında en az 8 hafta olmalı, ayrıca 3. doz 1. dozdan en az 16 hafta sonra uygulanmalıdır.

Aşının Etkinliği Nasıldır?

3 doz hepatit B aşısından sonra yetişkinlerin  % 90’dan fazlasında, bebek-çocukların ve 19 yaşa kadar olan kişilerin % 95’inde yeterli yanıt gelişmektedir. Fakat yaşa bağlı olarak değişiklikler, düşmeler gözlenebilir. 40 yaşından sonra hastaların yaklaşık %90’ ında antikor yanıtı oluşurken 60 yaş üzerinde %75 bağışıklık oluşmaktadır.

Aşıya Yanıt Vermeyenlerde Yaklaşım Nasıl Olmalıdır?

3 doz aşı yapıldıktan sonra anti HBs yanıtı (≥10 mIU/ml) gelişmeyen kişilere 3 dozluk hepatit B aşı serisi tekrarlanır. Son dozdan 2 ay sonra antikor bakılır. 2 kür aşı yapılmasına rağmen cevap vermeyenler %5’lik gruba Hepatit B virüs enfeksiyonları ile ilgili bilgilendirme yapılır ve olası temasta HBIG (Hepatit B İmmun Globulini) ile koruyuculuk sağlanır.

Aşının Kesin Yapılmaması Gereken Durum Var mıdır?

Ekmek hamuru mayasına (Saccharomyces serevisiae) karşı gelişen çok şiddetli alerjik reaksiyon( anafilaktik reaksiyon) varlığında aşı uygulanmamalıdır.

Hepatit B Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?

En sık bildirilen yan etkiler enjeksiyon yerinde ağrı ve hafif ateştir. Halsizlik, baş ağrısı ve huzursuzluk gelişebilir. Ölümcül olabilecek düzeyde allerji (anaflaksi)aşı yan etkileri raporlarına göre her 600.000 kişide bir görülen nadir bir yan etkidir.

Hepatit B Aşısı Kimlere Ücretsiz Olarak Yapılmaktadır?

Çocukluk çağı ve risk grubunda yer alan kişilere aşı ücretsiz olarak yapılmaktadır.

Hepatit E virüsünün neden olduğu karaciğer hücresinin hasarına ve tahribine yol açan iltihabi karaciğer hastalığıdır. Hastalığın etkeni Hepatit E virüsüdür.

Nasıl Bulaşır?

Hepatit E virüsü dışkının bulaştığı yiyecek, içecekler ve kirli ellerle virüsün ağızdan alınması ile bulaşır. Genellikle kirli sularla yayılır, ancak, pişmemiş veya az pişmiş hayvansal ürünlerin yenilmesiyle de (domuz, yaban domuzu, geyik gibi enfekte hayvanların ürünleriyle, çiğ veya az pişmiş deniz ürünleriyle) bulaşabilir. Salgınlar, suya kanalizasyon karışması sonucu ya da uygun temizlik ve arıtma koşulları sağlanamayan yerleşim yerlerinde kirlenmiş su ile gerçekleşir. Hijyenik şartların kötü olduğu ülkelerde Hepatit E taşıyıcılık oranı yüksektir.

Nadiren kan nakli yoluyla da bulaşma tanımlanmıştır.

Belirtileri Nelerdir?

Hastalığın kuluçka süresi 40 gün civarında olup, ortalama 3 ile 8 hafta arasında değişir. Bulaştırıcılık dönemi bilinmemektedir.

Belirtiler; ateş, halsizlik, iştah kaybı, bulantı kusma, ishal, karın ağrısı, koyu renkli idrar, kilo kaybı, deri ve gözlerde sarılıktır. Hastalığın kronik bir aşaması bulunmamaktadır. Genellikle genç yetişkinlerde (15-49 yaş) görülür. Özellikle çocuklarda ve erişkinlerde hastalık belirtisiz de seyredebilir.

Gebe kadınlarda görülen Hepatit E enfeksiyonu daha risklidir. Gebelerde son 3 aylık dönemde düşük, erken doğum, ciddi karaciğer yetmezliği ile ölüm riskinin artmasına sebep olabilir.

Tanısı Nasıl Konur?

Hastalığın tanısı kan örneğinden yapılan testler ile konulur.

Tedavisi Nasıldır?

Özgül bir tedavisi bulunmamaktadır ancak hastanın yakınmalarını hafifletmek için çeşitli tedaviler uygulanabilir.

Hastalık belirtisi gösteren kişiler en kısa zamanda hekime başvurmaları gerekmektedir.

Korunma Yolları Nelerdir?

Hastalığı önlemek için bir aşı ve ilaç yoktur.

Hastalıktan korunma, ellerin sık sık yıkanması, virüsün bulaşmış olma olasılığının bulunduğu besinlerin pişirilmesi, suların kaynatılması gibi genel hijyen kurallarına uyulmasını içerir. Hijyen kurallarına uyulması bulaşma riskini azaltmakla beraber tamamen engelleyemez. Çevresel şartların düzenlenmesi ve toplumsal bilinç düzeyinin yükseltilmesi gerekir. Özellikle yemek yemeden önce, tuvaletten önce ve sonra, su ve sabun ile eller yıkanmalıdır. Temiz olduğundan ve iyice piştiğinden emin olunan yiyecekler tüketilmelidir. Zorunlu hallerde su en az 10 dakika kaynatılarak kullanılmalıdır. Klor kullanma talimatına uygun şekilde mutlaka sular dezenfekte edilmelidir.

Kimler Riskli Gruptadır?

Kronik karaciğer hastalığı olanlar, kronik HBV/HCV hastaları, HIV/AIDS hastaları, pıhtılaşma bozukluğu olanlar, organ ve kemik iliği nakli adayları ve alıcıları, eşcinsel/biseksüel erkekler, kanalizasyon işçileri, sağlık kurumlarında alt bakımı hizmeti verilen servislerde çalışan personeller, fekal (dışkı) materyal ile çalışan laboratuvar çalışanları daha fazla risk altındadır.

Hepatit A hastalığı, Hepatit A virüsünün bulaşması sonucu ortaya çıkan bir karaciğer enfeksiyonudur. 

Hepatit A Virüsü Nasıl Bulaşır?

Hastalık çoğunlukla dışkı ile kirlenmiş, hastalık etkeni içeren su ve gıda tüketiminden kaynaklanır. Yemek hazırlayan ve gıda sektöründe çalışan kişilerin temizlik önlemlerine dikkat etmemesi, kanalizasyon suları ile kirlenmiş besinlerin çiğ ya da az pişmiş olarak yenilmesi en sık bulaşma yollarıdır. Bunun dışında yanında bir diğer bulaş yolu da eşcinsel/biseksüel cinsel ilişkidir. Hijyenik şartların kötü olduğu ülkelerde sıktır. 

Hepatit A Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Hepatit A virüs enfeksiyonları erişkinlerde çoğunlukla belirti verirken, 6 yaşından küçük çocuklarda genellikle hafif seyreder. İleri yaşlarda hastalığın ciddiyeti giderek artar. Genellikle bulgular virüsle temas ettikten sonra 15-50 gün (ortalama 28 gün) sonra  ortaya çıkar. Belirtiler:

• Halsizlik, yorgunluk
• İştah kaybı
• Bulantı-kusma, mide rahatsızlığı
• İshal
• Karın ağrısı
• Kilo kaybı 
• Ateş
• Gözlerde ve ciltte sararma 
• Koyu renkli (çay rengi) idrar
• Çamur gibi veya beyazımsı dışkı

Hepatit A Hastalığı Yaygınlığı Nasıldır? 

Hepatit A, sosyoekonomik durum ve bölgelere göre farklılık göstermekle birlikte tüm dünyada yaygın olarak görülmektedir. Hastalıkla sonbahar ve kışın ilk aylarında daha sık karşılaşılmaktadır. Ülkemiz Hepatit A enfeksiyonu açısından dünyada orta düzeyde yaygınlığın olduğu ülkeler arasındadır. 

Hastalık sosyoekonomik durum ve yaşam şartları ile direkt ilişkili olduğundan bu koşulların düzelmesiyle hastalık görülme sıklığında belirgin düşüş görülmekte, Hepatit A virüsü ile karşılaşma ve hastalık görülme sıklığı ise daha ileri yaşlara kaymaktadır.

Kimler Daha Fazla Risk Altındadır?

• Kronik karaciğer hastalığı olanlar
• Kronik Hepatit B ve Hepatit C  hastaları
• HIV/AIDS hastaları 
• Pıhtılaşma bozukluğu olanlar
• Organ ve kemik iliği nakli adayları ve alıcıları
• Eşcinsel/biseksüel erkekler
• Kanalizasyon işçileri
• Hepatit A’nın yaygın olarak görüldüğü ülkelere seyahat edenler
• Sağlık kurumlarında alt bakımı hizmeti verilen servislerde (çocuk enfeksiyon servisleri, yoğun bakım üniteleri gibi) çalışan personeller
• Dışkı materyali ile çalışan laboratuvar çalışanları daha fazla risk altındadır.

Hepatit A Hastalığından Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Hepatit A enfeksiyonunun esas bulaş yolu göz önüne alındığında virüsün yiyecek, su ve çevreye bulaşmasının önlenmesi en önemli kontrol yöntemidir. 

• Genel temizlik kurallarına uyulmalı
• Eller su ve sabunla yıkanılmalı
• Gıda sektöründe çalışan kişilerin kontrol edilmeli
• Temiz olduğundan ve iyice piştiğinden emin olunan yiyecekler tüketilmeli
• Bölgede kuyu suyu ya da depo suyu kullanılıyorsa, klor kullanma talimatına uygun şekilde mutlaka sular klorlanmalı
• Zorunlu hallerde su en az 10 dakika kaynatılarak kullanılmalı
• Çöplerin, ağzı kapalı çöp kutularında toplanmalı ve çöp poşetlerinin ağzı kapatılarak bırakılmalıdır.

Hepatit A hastalığından korunmanın bir diğer yöntemi de aşılanmadır.

Ülkemizde 2012 yılı sonunda çocukluk dönemi aşı takvimine girmiş olup 1 Mart 2011 ve daha sonra doğan çocuklara 18 ve 24 ay sonunda olmak üzere 2 doz şeklinde uygulanmaktadır.

Aşı sonrası lokal yan etkiler görüldüğünde, aşı uygulanan bölgeye soğuk uygulaması yapılabilir, parasetamol içeren ilaçlar verilebilir. 

Hepatit A Hastalığının Tedavisi Var mıdır?

Hepatit A virüse bağlı gelişen hastalığın özgül bir tedavisi yoktur. Yakınmalar göre destek tedavisi verilir. Hastalar bu dönemde, doktor tarafından verilen ilaçlar dışında dışardan hiçbir ilaç, bitkisel katkı maddesi ve alkol gibi maddeleri kullanmamalıdır.

Hepatit A Aşısı Çocuklarda Kaç Doz Uygulanır? 

Hepatit A aşısı çocuklara iki doz olarak uygulanır. İki doz sonrası bağışıklık yüksek düzeylere ulaşmaktadır.

Hepatit A Aşısının 2 Dozu Arasında Ne Kadar Süre Olmalıdır?

1. doz ile 2. doz arasında en az 6 ay süre bırakılmalıdır. Diğer çocukluk çağı aşılarıyla birlikte aynı anda ya da herhangi bir süre gözetilmeksizin uygulanabilir.

Hepatit A Aşısı Uygulaması Nasıldır?

Kolun üst kısmına (deltoid kas) kas içine uygulanır. Kol dirsekten 45° içe bükülür ve enjektör 90° dik açıyla cilde girecek şekilde, kas içine (intramusküler) uygulanır.

Hepatit A Aşısı Çocukluk Çağı Uygulama Şeması Nasıldır?

Ülkemizde 2012 yılı sonunda çocukluk dönemi aşı takvimine girmiş olup 1 Mart 2011 ve daha sonra doğan çocuklara 18 ve 24 ay sonunda olmak üzere 2 doz şeklinde uygulanmaktadır.

Hepatit A Aşısı En Erken Ne Zaman Uygulanabilir?

En erken 12. ayda uygulanabilir.

Hepatit A Aşısının Erişkinlerde Uygulama Şeması Nasıldır? 

Erişkinlerde aşı uygulaması çocuklarda da olduğu gibi en az 6 ay ara ile 2 doz şeklindedir. Ancak erişkinlerde aşı öncesi kan tahlili yapılarak kişinin daha önceden bağışık olup olunmadığı değerlendirilmelidir.

Gebelikte Hepatit A Aşısı Uygulanabilir mi?

Gebelikte yapılmasının güvenli olduğuna dair kesin kanıt yoktur. Gebelerde yüksek hastalanma riski olmadıkça aşı uygulanmamalıdır.

Hepatit A Aşısının Yapılmaması Gereken Durumlar Nelerdir? 

• Bir aşıya karşı gelişen anafilaktik reaksiyon ileri (ani başlayan ve ölüme neden olabilen allerji), o aşının sonraki dozlarının da yapılmaması gereken durumdur.
• Ateşli veya ateşsiz ciddi hastalık durumunda, izleyen hekime danışılmalıdır.

Hepatit A Aşısının Yan Etkileri Nelerdir? 

Hepatit A aşısının yan etkileri nadirdir. 

Hepatit A aşısının lokal yan etkileri; enjeksiyon yerinde ağrı, hassasiyet veya kızarıklık olabilir. Bu yan etkiler çocuklarda %15-20, erişkinlerde % 56 oranında görülebilmektedir. Ateş, ishal, kusma ve yorgunluk gibi sistemik reaksiyonlar % 10’dan az görülür. Ciddi yan etkiler nadirdir.

Aşı sonrası lokal yan etkiler görüldüğünde, aşı uygulanan bölgeye soğuk uygulaması yapılabilir, parasetamol içeren ilaçlar verilebilir. 

Kimlere Aşı Ücretsiz Uygulanmaktadır?

Sağlık Bakanlığı tarafından 1 Mart 2011 ve daha sonrasında doğan çocuklara ve risk grubundaki kişilere aşı ücretsiz olarak uygulanmaktadır.

Nedir?

Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hücresinin hasarına ve tahribine yol açan karaciğer iltihabıdır. İnkübasyon süresi 2–26 hafta arasında değişir. Temas sonrası serokonversiyon süresi 8–9 hafta olup, 6 aya kadar uzayabilir. Akut ve kronik hepatite neden olabilir. Genç yaşta virüsle karşılaşmada daha düşük olmakla birlikte, %75–85 oranında kronikleşme özelliği nedeniyle önem kazanmaktadır. Çoğunlukla sessiz ve herhangi bir belirti vermeden seyreden ve yavaş ilerleyerek geç dönemde ciddi karaciğer hasarına neden olabilen bir hastalıktır. Hastalık dünyada %3 oranında yaygın dağılım olarak görülmektedir. Ülkemizde %1 oranında görülmektedir.

Hastalık kronikleşmeye açık bir hastalıktır. Kronik hepatit, karaciğerin 6 aydan uzun süren iltihabıdır. Kronik hepatit, akut hepatitten daha az görülen, ancak yıllar boyu sürebilen bir hastalıktır. Genellikle belirti oluşturmaz ve ağır karaciğer hasarına yol açmaz. Ancak bazı durumlarda uzun süreli iltihap, karaciğerde hasara yol açar ve zamanla siroz ve karaciğer yetersizliği gelişebilir.

Hepatit C kronik hepatitin önemli bir nedenidir, Hepatit C’li hastaların yaklaşık %75’i kronikleşmektedir. Hepatit B, daha düşük bir oranda kronikleşir. Hepatit A ve E kronik hepatite yol açmaz. Bazı ilaçlar da (metildopa, izoniazid, nitrofurantoin, asetaminofen gibi), özellikle uzun süreler ile kullanıldıklarında, kronik hepatit yapabilirler. Nadir görülen bir kalıtsal hastalık olan Wilson Hastalığı da çocuk ve genç erişkinlerde kronik hepatit nedenleri arasında sayılabilir.

Hepatit C’li annenin hastalığı bebeğine bulaştırma riski %2-8’dir. Sezaryen bu riski düşürmez.

Hepatit C enfeksiyonu, uzun yıllar boyunca devam edebilecek ciddi komplikasyonlara sebebiyet verebilir. Bunlar;

• Karaciğer dokusunda yaralar (siroz): Hepatit C enfeksiyonuna bağlı olarak 20 ile 30 yıl içerisinde siroz oluşabilir. Karaciğerde oluşan yara izleri, karaciğerin zor çalışmasına neden olur.
• Karaciğer kanseri: Hepatit C enfeksiyonu olan çok az kişide, karaciğer kanseri gelişimi görülebilmektedir.
• Karaciğer yetmezliği: Hepatit C yüzünden karaciğer üzerinde ciddi hasarlar oluşabilir ve sonucunda karaciğer yetmezliğine sebebiyet verebilir.

Nasıl Bulaşır?

Enfekte kan ve kan ürünleri transfüzyonu ile geçiş, Enfekte donörden (vericiden) doku veya organ nakli ile geçiş, damar içi uyuşturucu kullanımı sırasında enjektör paylaşımıyla geçiş, enfekte cihaz ve güvensiz enjeksiyon yolu ile geçiş, dövme, piercing gibi kozmetik amaçlı vücut delici işlemlerin steril olmayan koşullarda yapılması, mukozadaki açıklıktan (yara, çizik vs) geçiş, gebelikte anneden bebeğe geçiş (<%5), cinsel yolla geçiş (tartışmalı olmakla birlikte birçok çalışmada düşük oranda da olsa geçiş riski olabileceği gösterilmiştir)

Hastalık kalıtsal değildir.

Belirtileri Nelerdir?

Kuluçka dönemi ortalama 2 hafta ile 6 ay arasındadır. Hastalığın büyük çoğunluğu belirtisiz seyreder. Belirtiler; iştahsızlık, bulantı, kusma, karın ağrısı nadir olarak da sarılıktır.  Hastaların çoğunda, siroza ve/veya karaciğer kanserine neden olabilecek uzun süreli kronik

Tanısı Nasıl Konur?

Klinik anlamda bir kişide ani başlayan sarılık, koyu renkli idrar, iştahsızlık, halsizlik, bulantı, sağ üst kadran hassasiyeti, labaratuvar açısından idrarda bilirubin artışı ve serum ALT düzeyinin yükselmesiyle karakterize olmaktadır. [NOT: Çoğu kez asemptomatik ve/veya anikterik seyredebilir.]

Tanı için laboratuvar kriterleri: Hepatit C için: Anti-HCV pozitifliği ve tamamlayıcı test ile (RIBA, HCV-PCR) doğrulama

Tedavisi Nasıldır?

Hepatit C’nin tedavisi vardır. HCV tedavisinde; HCV replikasyon siklusunu inhibe eden, virüs eliminasyonu ve kür sağlayan doğrudan etkili antivirallerin (DEA) kullanılmasıyla tedavide belirgin yol kat edilmiştir. Yan etkileri daha kabul edilebilir olan, daha iyi tolere edilen ve tedavi süresini 8-12 haftaya kadar kısaltabilen DEA ilaçlar, enjeksiyon yoluyla kullanılan interferon temelli tedavilerin tamamen yerine geçmiştir. DEA temelli tedaviler sonucunda HCV eradikasyonu sağlanarak karaciğer fonksiyonlarının düzeldiği, hastalık seyrinin iyileştiği, siroz ve ilişkili komplikasyonların ve hepatosellüler kanser gelişiminin azaldığı gösterilmiştir. İlaveten bu tedaviler ile kompanse ve dekompanse sirotik hastalarda tüm nedenlere bağlı ölüm oranının azaldığı gösterilmiştir.

Emziren kişilerin Hepatit C olması durumunda bebeklerini memeden kesmeleri önerilmez.

Hepatit C kan ve kan ürünleri ile geçen bir hastalıktır. Hepatit B ile karşılaştırıldığında bulaşma olması için daha büyük miktarda kan gerekir. Bu nedenle kan transfüzyonu yapılan hemofili hastaları ve talasemili çocuklar risk grubuna girer. Aynı şekilde çeşitli nedenlerden dolayı hastanede kan verilen, diyalize giren çocuklara da Hepatit C geçme riski vardır. Risk grubunda yer alan tüm çocuklarda zaman zaman Hepatit C ve Hepatit B taraması yapmak lazım. Çünkü eğer bir çocuğa Hepatit C bulaşmışsa; birtakım antivirallerle ve interferonlarla tedavi şansı mevcuttur.

Korunma Yolları Nelerdir?

HCV'den korunmak için geliştirilmiş bilinen aşı ve immunglobulin uygulaması bulunmamaktadır. Korunma yöntemleri primer ve sekonder olmak üzere 2'ye ayrılır:

Primer korunma;

• Kan ve kan ürünlerini HCV yönünden taranması,
• Sağlık personeli için genel önlemler,
• Tek kullanımlık tıbbi malzeme kullanılması, güvenli enjeksiyon.

Sekonder korunma;

• Temaslıların ve risk gruplarının taranması,
• Seronegatif Hastaların HBV ve bağışıklık durumlarına göre Hepatit A için aşılanmaları, alkolden kaçınmaları.

Kimler Riskli Gruptadır?

Sağlık personeli, sık sık kan ve kan ürünleri transfüzyonu yapılanlar, damar içi madde bağımlıları, hemodiyaliz hastaları, 1987'den önce üretilmiş pıhtılaşma faktörü alan hemofili hastaları, 1992'den önce kan veya organ nakli yapılanlar.